Cenote ต้นกำเนิดแหล่งอารยธรรมมายัน @Mexico

เซโนเต้ คือ แหล่งน้ำใต้ดินที่เชื่อมต่อกันเหมือนแม่น้ำทั่วไป เกิดจากใต้พื้นโลกมีรอยแยกและมีน้ำไหลอยู่ตามรอยแยก ต่อมาพื้นยุบลงไปในน้ำ เกิดเป็นหลุมยุบ และไม่มีพื้นหินปิดหลุมเซโนเต้อีกต่อไป ซึ่งเซโนเต้ไม่ได้มีแค่ที่เดียว แต่มีมากถึง 6,000 แห่งในคาบสมุทรยูกาตัน ประเทศเม็กซิโก โดยเกิดเป็นเซโนเต้ลักษณะแตกต่างกัน ทั้งสระน้ำ ถ้ำ บ่อน้ำเล็กๆ สามารถดำน้ำลึกชมโลกใต้ดินได้เลย

ชนิดของเซโนเต้

• Cenotes-cántaro มีลักษณะเป็นบ่อ โดยพื้นผิวด้านบนแคบกว่าพื้นผิวน้ำ เหมือนมีหลังคาคลุมอยู่

• Cenotes-cilíndricos มีลักษณะเป็นบ่อน้ำ กำแพงจากปากบ่อตั้งตรงลงไปจนถึงผิวน้ำ

• Cenotes-aguadas มีลักษณะเป็นอ่างน้ำตื้นๆ

• grutas มีลักษณะเป็นถ้ำ ทางเข้าเป็นส่วนแห้งเดินลึกเข้าไปจนถึงเซโนเต้

สิ่งมีชีวิตบริเวณเซโนเต้จะมีน้อยกว่าพวกทะเลเปิดที่มีอากาศถ่ายเทได้ดีและแสงแดดส่องถึง แต่ก็ยังมีสัตว์น้ำหลายชนิดที่เข้ามาอาศัยอยู่ในเซโนเต้ เช่น ปลาวงศ์ดอกหมาก ปลาไหลตัวเล็ก และกบ เป็นต้น ส่วนเซโนเต้ที่มืดๆ แสงเข้าไม่ค่อยถึง ก็มีพวกสัตว์น้ำชนิดพิเศษที่ไม่ได้ใช้แสงในการดำรงชีวิตมาอาศัยอยู่

เซโนเต้เป็นต้นกำเนิดแหล่งอารยธรรมที่สำคัญของชาวมายัน เนื่องจากบนคาบสมุทรยูกาตันแทบจะไม่มีแม่น้ำและมีทะเลสาบไม่กี่แห่ง ทำให้เซโนเต้เป็นแหล่งน้ำจืดที่สำคัญ และเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ด้วย ชาวมายาจึงตั้งถิ่นฐานใกล้ๆกับเซโนเต้ ตัวอย่างเช่น ในเมืองชิเชน อิตซา ก็มีเซโนเต้ศักดิ์สิทธิ์ (Sacred Cenote) พวกเชื่อว่าที่นี่เป็นประสู่โลกหลังความตาย บางครั้งชาวมายาก็จะโยนของมีค่าลงในเซโนเต้

มาทำอะไรที่เซโนเต้? ที่เซโนเต้ มีกิจกรรมทางน้ำให้ทำ ทั้งกระโดดน้ำ ดำน้ำตื้น ดำน้ำลึก พายเรือคายัค โดยขึ้นอยู่กับชนิดของเซโนเต้ และบางแห่งเราอาจจะเจอร่องรอยของชาวมายาก็ได้